Multiversa als verklarende hypothese
Een van de pogingen van de fysici om de kwantumtoestandsgolf, die een kansverdeling voorstelt om het deeltje bij meting aan te treffen, te verklaren als een puur materieel verschijnsel is de multiversa hypothese. Elke mogelijkheid die de toestandsfunctie geeft wordt volgens die hypothese fysisch gerealiseerd door het huidige universum te splitsen in al die mogelijke variaties, nieuwe materialisaties van universa dus. Dit betekent natuurlijk een bijna oneindige proliferatie van mogelijke universa. Iemand in zo’n afgesplitst universum ervaart dan alleen maar die ene gerealiseerde uitkomst en neemt simpelweg al die andere universa met al die andere mogelijke uitkomsten niet waar. Die persoon is overigens zelf ook afgesplitst in alle mogelijke fysieke universa. Elk micromoment ontstaan er dus talloze kopiën van de waarnemer, u dus. Dit lost dan wel de vraag op waar al die mogelijke materialisaties zijn, namelijk in die andere niet meer waarneembare universa. Dat u een elektron met spin omhoog aantreft in uw meetinstrument betekent dus dat er ook een universum is afgesplitst waar de elektronspin omlaag wijst.
Lees ook het interview in de NRC met de natuurkundige Sean Carrol. Die is er vast van overtuigd dat de multiversahypothese juist is. Maar tegelijkertijd beweert hij dat de toestandsgolf van het universum nooit instort. Blijkbaar is die toestandsfunctie voor hem fysieke realiteit. Het afsplitsen van universa is volgens hem niet nodig omdat al die universa al bestaan, er komen geen nieuwe meer bij.
Bladgroen efficiency
De multiversa hypothese heeft een aanzienlijke aanhang onder de fysici. Maar de uitkomsten van de kwantumbiologie weerspreekt deze hypothese. Neem als voorbeeld het bladgroen dat in 99% van de gevallen altijd de meest gunstige route kiest voor het geëxciteerde elektron zodat de energie daarvan gebruikt kan worden in het reactiecentrum van het bladgroen. Volgens de multiversahypothese moet nu 99% van de afgesplitste universa in elke bladgroen cel een minder efficient pad naar het reactiecentrum tonen. In 99,999999 % van de afgesplitste universa zullen we die efficiency dus niet zien. Hoe komt het dan dat wij consequent in afgesplitste universa belanden waar het bladgroen altijd weer 99% efficient functioneert? Als dat niet zo was zouden we namelijk al zeer snel in universa belanden, afsplitsingen van ons huidige universum dan, waar het bladgroen niet doet wat het zo overduidelijk wel doet, zonne-energie efficient omzetten in groei van de plant. En niet alleen bij bladgroen komen we die kwantumefficiency tegen, vrijwel elk proces in een levend organisme vertoont die merkwaardige efficiency.
In 99,99999…% van de multiversa kan leven niet (voort)bestaan
Kortom als de multiversahypothese waar was dan zou maar een uiterst klein percentage van de afgesplitste universa succesvol levende biologische systemen vertonen. Erger nog , elk universum dat biologisch leven bevat heeft een uiterst grote kans, bij de volgende afsplitsing al, niet meer goed functionerend biologisch leven te bevatten.
Met andere woorden: dat wij geleefd hebben, leven en blijven leven is een zeer sterk argument tegen de multiversa.
NB: Dit argument is enigszins omgevallen vanwege kwantumcoherentie.
Hoeveel multiversa hebben we nu, gerekend vanaf de Big Bang?
Tijdens de cursus toon ik een snelle berekening uit de losse pols van het aantal multiversa dat er elke seconde zou ontstaan en de hoeveelheid universa die er sinds de Big Bang ontstaan zouden moeten zijn als de Big Bang begon met één universum. Daarbij werd ik gewezen op een essentiêle rekenfout – het resultaat na de correctie is nog veel waanzinniger dan ik dacht. Het resultaat van deze correctie wil ik u niet onthouden. Bij deze: Hoeveel universa hebben we sinds de Big Bang? (pdf download)
Terug naar ‘Tien hypotheses’.